|
Eiken Europees
Eiken kernhout heeft een
geelbruine tot donkerbruine kleur en steekt
duidelijk af tegen het 25-50 mm brede
bleekbruine spint. Kwartiers gezaagd hout
vertoont karakteristieke glanzende "spiegels",
veroorzaakt door de brede stralen. Het hout is
ringporig waardoor op het dosse vlak een
vlamtekening ontstaat. Structuur en kwaliteit
variëren afhankelijk van de groeicondities. Zo
is Slavonisch eiken langzaam en gelijkmatig
gegroeid, heeft het een rechte draad en een
egale tint en het is zacht en gemakkelijk te
bewerken. Eiken uit Polen is taaier en harder.
Inlands eiken is meestal harder, zwaarder en
vaster, sterker maar ook grover dan geïmporteerd
eiken. Eiken heeft een hoog looistofgehalte,
waardoor metalen in contact met eiken snel
corroderen.
Toepassingen
Het is
niet mogelijk al de toepassingsmogelijkheden van
eiken weer te geven. In vrijwel iedere industrie
en vrijwel overal is het hout toe te passen,
zowel voor constructiehout, op scheepswerven,
bij bruggenbouw en waterwerken, als in de
chemische industrie, de meubel-, speelgoed-,
sportartikelen-, carrosserie- en
landbouwmachine-industrie. Tevens voor kozijnen,
ramen, deuren, parket- en strokenvloeren,
triplex en fineer, remmingwerken, brugdekken,
stortkokers, leuningen, wagon- en
scheepsvloeren, kerkmeubelen en gereedschappen.
Het inlands eiken wordt speciaal toegepast voor
constructiehout (herstellen van oude gebouwen)
kozijnen, ramen, balken, bedrijfsvloeren,
laddersporten (essen is beter), scheepskielen en
-huiden, dwarsliggers, remmingwerken,
brugdekken, palen, sluisdeuren, dukdalven,
walbeschoeiingen enz. Europees eiken is
onvervangbaar voor de vervaardiging van vaten
voor wijn, sherry, cognac en andere alcoholische
dranken die veel van hun smaak ontlenen aan de
in eiken aanwezige looizuren.
| |
| |
Eiken Amerikaans rood
Amerikaans rood
eiken is een ringporige, roodachtig lichtbruin
gekleurde houtsoort en wijkt dus duidelijk af
van het geelbruine tot middelbruine Amerikaans
wit eiken. Voor blank werk is het gemengd
gebruik van deze twee houtsoorten dan ook
absoluut af te raden. Het 25 tot 35 mm brede
spint heeft een geelwitte tot bleekroze tint.
Nat hout is corrosief ten opzichte van ijzer.
Blauwzwarte verkleuringen zijn het gevolg van de
reactie tussen ijzer en het looizuur (tannine)
in het hout. Rood eiken is wat grover van
structuur dan wit eiken. Rood eiken heeft geen
thyllen in de vaten (de vaten zijn dus niet
verstopt, zoals bij wit eiken), zodat het
indringen van houtaantastende organismen onder
vochtige omstandigheden gemakkelijk kan
plaatsvinden. Het hout is daarom minder duurzaam
dan wit eiken. Rood eiken uit de zuidelijke
staten van Noord-Amerika groeit sneller dan dat
uit de noordelijke staten. Het heeft daardoor
hout met bredere groeiringen en levert harder en
iets zwaarder hout dat meer werkt.
Toepassingen
Meubelen,
betimmeringen, fineer en triplex, parket- en
strokenvloeren, carrosseriebouw, trappen,
speelgoed en andere houtwaren. De afwezigheid
van thyllen maakt het hout ongeschikt voor
bijvoorbeeld wijnvaten (poreus) en
scheepshuiden. Dit neemt echter niet weg dat het
voor talloze andere doeleinden (voornamelijk
binnenshuis) wél geschikt is.
| |
| |
Eiken Amerikaans wit
Kwartiers gezaagd
hout vertoont karakteristieke glanzende
"spiegels", veroorzaakt door de brede stralen.
Het hout is ringporig waardoor op het dosse vlak
een vlamtekening ontstaat. Structuur en
kwaliteit variëren naar gelang de
groeicondities. Het kernhout is bleek geelbruin
tot middelbruin. Het spint is bijna wit.
Toepassingen
Meubelen,
geveltimmerwerk, scheepshuiden, vloeren,
traptreden, trapleuningen, constructiehout,
vaten (in Noord-Amerika speciaal voor
whiskeyvaten), speelgoed en verder voor alle
normale toepassingen zoals bij Europees eiken.
| |
Essen
Het hout dat wij voornamelijk
gebruiken van essen is het zeer brede spint
waarvan de kleur varieert van wit tot geelachtig
of licht geelbruin. Vers gezaagd hout kan
bovendien een rozeachtige tint vertonen. Aan het
licht blootgesteld, wordt blank essen op den
duur geler van kleur. Het kernhout, dat slechts
bij bomen vanaf een leeftijd van circa 60 jaar
of ouder voorkomt, is bruin. Door het grillige
verloop van de kern komt bruin/wit gestreept of
gevlamd (kwartiers of dosse) hout voor, dat met
de naam olijfessen wordt aangeduid. Essen staat
bekend om zijn taaiheid. Vaak is men ten
onrechte van mening dat het bruine hout minder
taai is dan het witte. Van groter belang voor de
taaiheid is de groeiringbreedte bij deze
ringporige houtsoort. Van snel gegroeid hout met
brede groeiringen bestaat het grootste oppervlak
van de doorsnede uit vezelweefsel. Bij langzaam
gegroeid hout met smalle groeiringen is het
percentage vezelweefsel veel kleiner. Essen met
brede groeiringen is daarom veel sterker en
taaier dan essen met smalle groeiringen. De
sterkte van essen is op zijn gunstigst wanneer
de groeiringen een breedte van gemiddeld 2,5 tot
4 mm hebben. Essen kan soms wortelknollen
vormen, waarvan het hout vaak gedeeltelijk
donker is verkleurd. Het fineer hiervan heeft
een fraai licht-donker kleurcontrast. Amerikaans
essen heeft ongeveer dezelfde eigenschappen en
toepassingen als Europees essen. Japans essen of
tamo is lichter van gewicht en bruiner van tint.
Tamo fineer is tamelijk wild getekend.
Toepassingen
Taai en sterk essen
met een groeiringbreedte van 2,5-4 mm is
geschikt voor talloze doeleinden waarvoor deze
eigenschappen belangrijk zijn. Bijvoorbeeld
sportartikelen als tennisrackets, hockey-, polo-
en golfstokken, wicketpaaltjes, ski\'s,
rekstokken, turnbruggen, sulkybomen, speren,
schaatsen, springplanken, biljartkeus, bobsleden
enz. Ook wordt taai essen gebruikt voor
laddersporten, stelen van gereedschappen
(bijlen, hamers, hooivorken, houwelen e.d.),
roeiriemen en roerpennen. Blank en mild essen is
geschikt voor betimmeringen en meubelen en voor
parketvloeren. Voor parket is blank hout
gewenst. Olijfessen en blank essen wordt veel
toegepast als dekfineer voor triplex wandplaten.
Wat Europees essen betreft, geldt in het
algemeen het volgende: Frans essen is taai en
gelijkmatig van structuur en wordt speciaal voor
meubelen en turnartikelen gebruikt. Belgisch
essen is soms wat onregelmatig gegroeid en wordt
gebruikt voor meubelen, sportartikelen,
roeiriemen, laddersporten, stelen van schoppen,
bijlen en andere gereedschappen. Inlands essen
is taai, sterk, hard en zwaar. Het is zeer
geschikt voor stelen, voor
landbouwgereedschappen en andere gereedschappen,
verder voor roeiriemen en gymnastiektoestellen.
Pools en Slavonisch essen wordt, in verband met
de regelmatiger groei, voor meubelen en
betimmeringen gebruikt. Het is wat brosser. Het
blankste essen komt uit de staat Georgia van de
Verenigde Staten.
| |
| |
Iepen
Ringporige houtsoort. Groeiringen
opvallend door de grote vroeghoutvaten, wat het
hout een aantrekkelijke vlamtekening, maar de
nerf grof maakt. Iepenhout is vast, taai, vrij
licht en meestal gelijkmatig van structuur.
Canadees iepen of rock elm is zwaarder, harder,
sterker en taaier dan Europees iepen. Japans
iepen komt met Europees iepen overeen, maar is
egaler van kleur en heeft meer glans. Het is
fijner van structuur, iets zachter en ook
gemakkelijker te bewerken. Amerikaans iepen
wordt af en toe op de markt aangeboden. Het
kernhout van Europees iepen is lichtbruin tot
dof donkerbruin, soms met een groenachtige
glans. Het spint is geelwit. Van soft elm is het
kernhout licht grijsbruin tot rozebruin, het
brede spint grijswit tot lichtbruin. Het
kernhout van red elm is roodbruin tot
donkerbruin gekleurd met smal grijswit tot
lichtbruin spint. Door de iepenziekte
(veroorzaakt door een schimmel die de boom na
enkele jaren doodt) is het Europese iepenbestand
drastisch afgenomen, waardoor iepenhout nog maar
weinig wordt aangeboden.
Toepassingen
Massief en als
fineer voor meubelen en betimmeringen. Waar het
op taaiheid en geringe werking aankomt (na
wateren) in de carrosseriebouw en wagenmakerij,
wagenborden, betimmeringen en lijsten,
wielnaven, velgen en stuurwielen. Verder voor
draaiwerk, gereedschapsstelen, scheepsblokken,
borstels, roeiriemen, klompen en gietmodellen.
| |
| |
Beuken
Nederlands (inlands), Belgisch en
Frans beuken verschillen onderling vrijwel niet
in kwaliteit. Frans beuken kan veelal in grotere
afmetingen worden aangeboden. Het in Oost-Europa
gegroeide hout is vaak zachter en milder dan het
uit West- en Noord-Europa afkomstige hout.
Beuken heeft een regelmatige en dichte
structuur. De tot 4 mm hoge stralen zijn op het
langsvlak meestal duidelijk te zien. Het
kernhout is witachtig tot lichtbruin,
nadonkerend tot licht geelbruin. Het Deense
beuken is vrijwel wit van kleur, vast en hard en
wordt speciaal om de kleur gezocht voor stoelen,
boxen en andere producten waar een blanke en
egale kleur is vereist. Gestoomd beuken is roze-
tot lichtrood. Gestoomd hout heeft voordelen,
zoals verminderde inwendige spanningen. In
beuken komt vaak onregelmatig gevormd rood
kernhout voor. Deze verkleuring heeft geen
invloed op de sterkte, wel heeft dit een
nadelige invloed op de impregneerbaarheid. Er is
geen duidelijk kleurverschil tussen spint- en
kernhout.
Toepassingen
Vele
toepassingen voor producten waar de
duurzaamheidsklasse van het hout geen rol
speelt. Een uitzondering hierop zijn
dwarsliggers die worden verduurzaamd. Doordat
het hout zich prima laat buigen, zonder stuik,
is het een van de meest geschikte houtsoorten
voor gebogen werk, randen en leuningen. Verder
wordt het gebruikt voor triplex, boxen,
traptreden, dwarsliggers (geconserveerd),
riemschijven, gereedschappen (schaven enz.),
sigarenpersblokken, vele huishoudelijke
voorwerpen zoals broodplanken, lepelrekken,
borstels, kastjes en bakken, speelgoed,
meubelen, stofdorpels, pallets,
gymnastiekvloeren, parket- en strokenvloeren,
keukentrappen enz. Samengeperst beuken wordt
gebruikt voor weefspoelen, tandwielen,
slaglatten, kogelvrije en inbraakvrije deuren,
industriële glijbanen, speciale vloeren enz. Het
ongestoomde hout wordt vrijwel alleen gebruikt
voor binnenwerk van meubelen, stoffeerwerk,
rompen enz.
| |
| |
Kersen
Het decoratieve geelbruine, later
iets roodbruine, soms wat geaderde kernhout, dat
vaak groenstrepigheid vertoont, steekt slechts
weinig af tegen het smalle lichter gekleurde
spint. Hardheid en volumieke massa variëren
sterk. Licht tot donker roodbruin gekleurd. Een
typisch gebrek zijn de kleine zwarte gomgangen,
vooral in Amerikaans kersen.
Toepassingen
Europees kersenhout
wordt de laatste jaren slechts sporadisch
aangeboden. Amerikaans kersen is regelmatig
leverbaar. Het is geschikt voor meubelen en
binnenbetimmeringen, zowel massief als in de
vorm van fineer. Verder voor draaiwerk,
onderdelen van muziekinstrumenten en houtwaren
als mesheften, borstelhout, tekenhaken en
speelgoed.
| |
| |
Acacia
Kleur van het kernhout is licht
geelgroen tot bruingroen, die na blootstelling
aan licht goudbruin wordt. Het kernhout steekt
scherp af tegen het ongeveer 10-20 mm brede
grijsgele spint. In het hout van oudere bomen
kunnen donkere aderen en strepen voorkomen, wat
het gebruik voor decoratieve toepassingen
beperkt. Acacia is ringporig en dit geeft op het
dosse vlak een opvallende tekening. Door stomen
verandert de kleur van licht geelbruin naar
donkerbruin. Acacia heeft een hoog
looistofgehalte, waardoor metalen in contact met
acacia snel corroderen. Uit testen is gebleken
dat acacia relatief langzaam water opneemt en
relatief snel water afstaat. Voor
geveltimmerwerk betekent dit dat het hout droog
blijft.
Toepassingen
Constructiehout,
gelamineerde liggers, gelamineerde kozijnen,
gelamineerde wisseldwarsliggers,
carrosseriebouw, waterbouw (brugonderdelen,
damwand, beschoeiingen), land- en tuinbouw
(fruitboompalen, afrasteringspalen,
wijnstokken), wijnvaten, tuin- en
straatmeubilair, vlonders, deuvels, wagenbomen,
spaken, velgen, laddersporten, sjoelbakschijven,
tandwielen, rongen en naven in de molenbouw,
trommelstokken, kammen, oliepersen,
gereedschapsstelen, slaglatten, draaiwerk,
binnenbetimmeringen, meubelen, parket. In oude
Engelse meubelen werd robinia toegepast dat dat
men toen fraaier vond dan satijnhout.
Blootstelling aan licht en lucht verdiept de
kleur. Verder voor spaanplaat, board en
emballage.
| |
| |
| |
©TB webdesign - 2009
| |